ضرورت طراحي و راه اندازي سامانه ملی جامع متمرکز کارآموزی و کارورزی
در توسعه کیفی باید به سهگانه «مؤسسه»، «مجازی» و «کار واقعی» توجه شود. هنرجویان دو آموزش را در محیط هنرستان به صورت تجویزی تجربه میکنند: ۱- کارگاهها و کلاس درس ۲- کارآموزی یا کارورزی.
اگر نگاه آسیبشناسانه به این دو محیط یادگیری داشته باشیم، باید بگویم در حال حاضر با دو محیط داخلی و خارجی روبهرو هستیم؛ محیط داخل نظام آموزشی و خارج آن.
اگر همه مؤلفههای کیفیتبخشی محیط داخلی یعنی هنرستانها را هم بررسی کنیم و کیفیت آن را ارتقا دهیم، باز یک بخش مغفول مانده است و آن ارتقای کیفیت آموزش و کار مهارتی در دوره کارآموزی یا کارورزی است.
متأسفانه به دلیل اینکه آمار دقیقی از پایش وضعیت این درس در شاخه فنی و حرفهای و کاردانش نداریم، حتی آسیبشناسی دقیقی نمیتوانیم ارائه کنیم، اما تحقیقات میدانی در این دوره نشان میدهد محیط واقعی کار که از محیطهای اصلی تربیت حرفهای است، در بیشتر موارد به درستی گزینش نمیشود و هنرجو مهمترین بخش آموزش خود را در پایه یازدهم از دست میدهد. ما به شدت نیازمند طراحي و راه اندازي سامانه ملی جامع متمرکز کارآموزی و کارورزی در آموزش و پرورش هستیم.
وقتی از همه دستگاهها برای توسعه مهارت آموزی دعوت به همکاری میشود، باید نسبتها دقیق و شفاف باشد تا بتوانیم مطالبهگری صحیحی داشته باشیم.
این درس دو واحدی باید مانند سایر دروس در دفتر تألیف مورد توجه قرار بگیرد و با برنامهریزی درسی و کارپژوهشی با عنوان سند کارآموزی و کارورزی در آموزشهای فنی و مهارتی در قالب ابزار سامانه ملی جامع و متمرکز ارائه شود تا هر ساله بتوان میزان مشارکت سایر دستگاهها و تطبیق مهارت با دوره فوق را پایش کرد.
همچنین فرصتی ایجاد میشود تا همه ذینفعان با نظرات و ایدهها به ارتقای کمی و کیفی این محیط یادگیری کمک کنند.
دوره کارآموزی و کارورزی مفید و مؤثر نقش بسیار بالایی در بالابردن اعتمادبهنفس هنرجویان و جذب صحیح و دقیق آنها در مسیر شغلی ایشان دارد.
در برخی رشتهها مانند حسابداری و کامپیوتر که امروزه بیشتر میانرشتهای محسوب میشوند و در همه مشاغل ردپایی از آنها به چشم میخورد، فارغالتحصیلان بیشتری دچار انحراف شغلی از رشته تحصیلشان میشوند و به مشاغل پردرآمد گرایش مییابند. در حالی که اگر مهارت هنرجو با انتخاب صحیح محل کارآموزی و صنعت متناظر در این دوره تقویت شود، کمتر شاهد این انحراف خواهیم بود.
با اینکه هدفگذاری شده بود سهم آموزشی هنرستانها تا پایان برنامه ششم توسعه به ۵۰درصد برسد، اما این سهم هنوز به ۴۰درصد هم نرسیده است و ما به اهداف برنامه نائل نشدهایم. این یک عدد کلی در استانهاست در حالی که برخی استانها با ترویج سیاستهای تشویقی و مؤثر در حوزه مهارتآموزی، بالابردن سطح علمی و مهارتی هنرستانها و معرفی نمونههای موفق به عدد ۵۰ نزدیکترند. به نظرم یکی از آمارهایی که در خصوص توسعه کمی هنرستانها نیاز داریم، همسنجی استانها و همچنین همسنجی شهرها یا مناطق درون استان است، برای اینکه الگویهای موفق را رصد کنیم و با ذکر دلایل و اقدامات آنها در یک گزارش جامع بتوانیم نمونهای الهامبخش برای سایر استانها داشته باشیم. مهناز کارکن -مشاور اجرایی دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش
منبع: روزنامه جوان